Cerita Rakyat Keong Mas

Keong Mas

Raja Kertamarta yaiku Raja saking keRajan Daha. Raja kagungan kalih (2) priyantun putri, asmanipun Dewi Galuh ugi Candra Kirana ingkang endah ugi sae. Candra Kirana sampun ditunangkan dening putra makutha keRajan Kahuripan yaiku Raden Inu Kertapati ingkang sae ugi wicaksana.

Sayangipun sedherek kandung Candra Kirana yaiku Galuh Ajeng iri sanget dening Candra Kirana, amargi Galuh Ajeng katresnan wonten Raden Inu. Lajeng Galuh Ajeng sowan marang eyang putri sihir kagem nyantet Candra Kirana. PanMasnganipun ugi mitnah Candra Kirana sahingga Candra Kirana diusir saking Istana tembe Candra Kirana tindak kesah dateng segara, eyang putri sihir dumadakan njedul lan nyihir Candra Kirana dados Keong Mas piyambake ugi mbucal Keong Mas wonten segara. Mungale sihir punika namung badhe ical menawi Keong Mas kepanggih kaliyan tunanganipun. 

Wonten satunggaling dinten sapriyantun eyang putri nembe pados ulam kaliyan jala, lan Keong Mas kesangkut wonten jala eyang punika. Keong Mas dibeto kondur ugi dening eyang putri. Wonten dinten saklajenge eyang putri punika pados ulam malih wonten segara ananging mboten satunggal ulam kang bisa dijaring. Dugi wonten griyanipun, eyang putri kaget amerga wonten meja sampun cemepak mangsakan ingkang nyamleng-nyamleng. Eyang putri pitaken wonten manah sinten ingkang girim mangsakan menika. 

Mekaten ugi dinten-dinten saklajengipun eyang putri ngalami kedadosan sami, enjingipun eyang putri etok-etok menyang segara, piyambake ngindik punapa ingkang kedadosan wonten griyane, yektos Keong Mas berubah dados wong wadon endah lajeng mangsak, lajeng eyang putri ngendikan” sinten sampean iku cah ayu? ” Kula menika putri Kraton Daha ingkang disihir dados Keong Mas dening sedherek Kula amargi piyambakipun iri dhateng kula ” tembung Keong Mas, lajeng Candra Kirana berubah kondur malih dados Keong Mas. Eyang putri punika kaget lan gumun ngalami kedadean menika. 

(Pada cerita dongeng Keong Mas dalam bahasa jawa selanjutnya dikisahkan Pangeran Inu mencari keberadaan Candra Kirana hingga ketemu, bagaimana kisahnya dalam bahasa jawa langsung saja kita simak di bawah ini).

Sawentara pangeran Inu Kertapati mboten kresa mendel kemawon tembe mangertos Candra Kirana ngilang. Panjenenganipun nggoleki Candra Kirana kanthi nylamur dados rakyat biasa. Eyang putri sihir akhire mangertos lan ngubah awake dadi manuk gagak kagem nyilakakake Raden Inu Kertapati.

Raden Inu Kertapati nggumun ndeleng manuk gagak sing bisa ngomong lan meruhi tujuane. Panjenenganipun nganggep manuk gagak kuwi sakti lan manut, padahal Raden Inu dipunparingna arah ingkang klintu.

Wonten margi Raden Inu kepanggih kaliyan sapriyantun eyang kakung ingkang nembe ngeleh, dipunparingi eyang kakung punika dhahar. Jebulna eyang kakung iku priyantun sakti ingkang sae banjur eyang punika nulung Raden Inu saking manuk gagak punika. 

Eyang kakung punika nggebug manuk gagak kaliyan tekene, manuk punika dados beluk. Akhire Raden Inu dipunparing priksa wonten pundi Candra Kirana sakmenika, Raden Inu di dawuhi tindak wonten dhusun dadapan. Saksampune mlaku pirang-pirang ndina suwene akhire Raden Inu dugi wonten dhusun Dadapan panjenenganipun mampir wonten setunggal gubuk ingkang kagem nyuwun tirta amargi perbekalane sampun telas. Tanpa dinyana tanpa dikira panjenenganipun kaget sanget, amargi saking balik jendela Raden Inu mriksani menawi tunanganipun nembe mangsak. Akhire sihir kang wis anggawe Candra Kirana dadi Keong Mas ical amargi panggihan kaliyan Raden Inu. Dumadakan eyang putri kundur dening gubuk punika banjur Candra Kirana nepangaken Raden Inu wonten eyang putri. Akhire Raden Inu mboyong tunangane wonten keraton, banjur Candra Kirana nyeriosaken menapa kang wis dadi tumindak Galuh Ajeng wonten Baginda Kertamarta.

Baginda nyuwun pangapunten dhateng Candra Kirana ugi sawalikipun. Galuh Ajeng oleh hukuman ingkang setimpal. Amargi ajrih Galuh Ajeng mlayu ana ing ngalas, lajeng piyambake tiba lan dhawah wonten ing jurang. Akhire Candra Kirana lan Raden Inu Kertapati krama. Piyambakipun sedaya mboyong eyang putri dadapan ingkang gumantos punika wonten kraton banjur piyambakipun sedaya rahajenging ngagesang.

Sumber: http://kumpulanceritabahasajawa.blogspot.co.id/2015/02/dongeng-keong-mas-versi-bahasa-jawa.html